Τετάρτη 13 Νοεμβρίου 2013

: «Διάθεση καυσόξυλων για ατομικές ανάγκες των κατοίκων της περιφέρειάς μας.»

ΘΕΜΑ : «Διάθεση καυσόξυλων για ατομικές ανάγκες των κατοίκων της περιφέρειάς μας.» 
 Σας γνωρίζουμε ότι, από την υπηρεσία μας παράγονται με αυτεπιστασία καυσόξυλα δρυός από τα 
δημόσια δάση της περιφέρειας μας τα οποία μπορούν να διατεθούν και για κάλυψη ατομικών αναγκών των 
κατοίκων σας, με την κάτωθι διαδικασία: 
1. Οι κάτοικοι της περιφέρειας του δασαρχείου Αμφιλοχίας, που επιθυμούν να προμηθευτούν καυσόξυλα 
παραγωγής Κ.Ε.Δ. θα απευθύνονται στις οικείες Δημοτικές Ενότητες για την συμπλήρωση της αίτησης και τη 
χορήγηση των σχετικών δικαιολογητικών: 
α)Βεβαίωση μόνιμης κατοικίας, β)Βεβαίωση συνταξιούχου ΟΓΑ, γ)Βεβαίωση πολύτεκνης ή τρίτεκνης 
οικογένειας , δ)βεβαίωση αναπηρίας σε ποσοστό άνω του 67% στ) Βεβαίωση μακροχρόνιας ανεργίας, 
ε)Βεβαίωση στρατευμένων οικογενειαρχών. 
2. Οι ανωτέρω μετά από σχετικό έλεγχο, Θα γνωματεύσουν επί των αιτήσεων και θα τις υποβάλλουν ανά 15μερο 
με συγκεντρωτική κατάσταση την τελευταία ημέρα του 15νθήμερου. 
3. Οι αιτούντες χωρίς άλλη ειδοποίηση, θα πηγαίνουν στο κοινοτικό κατάστημα Σταθά (Ποταμιά), πέντε ημέρες 
μετά την λήξη του 15νθήμερου, κάθε Πέμπτη από ώρα 08:00 έως 12:30 και στο διάστημα από 14 -11-2013 έως 12-
12-2013 για την πληρωμή του τιμήματος που αναλογεί και στη συνέχεια αυθημερόν στο δάσος για την φόρτωση 
των καυσόξυλων. 
Επειδή τα καυσόξυλα αυτά προορίζονται αποκλειστικά για την κάλυψη ατομικών αναγκών, απαγορεύεται η 
διάθεση τους σε τρίτους ή στο εμπόριο. Για το σκοπό αυτό η υπηρεσία μας θα ενεργεί σχετικούς ελέγχους και 
παραβάτες θα διώκονται ποινικά. 
 Το τίμημα διάθεσης έχει ως ακολούθως: 
Α) Για του μονίμους κατοίκους των τοπικών κοινοτήτων Σταθά, Αγριδίου της Δ.Ε. Ινάχου και των συνοικισμών 
Βαλμάδας και Θεριακησίου της Δ.Ε. Μενιδίου 17,27 Ευρώ κατά χ.κ.μ. στο δασόδρομο. 
Β) Για όσους από τους ανωτέρω είναι συνταξιούχοι ΟΓΑ, πολύτεκνες & τρίτεκνες οικογένειες, ανάπηροι σε ποσοστό 
άνω του 67%, μακροχρόνιοι άνεργοι καθώς και για τους στρατεύσιμους οικογενειάρχες και που οι συνταξιούχοι 
ΟΓΑ, οι πολύτεκνοι και οι οικογένειες των στρατεύσιμων κατά το χρόνο της θητείας τους είναι μόνιμοι κάτοικοι των 
ως άνω περιοχών 14,23 Ευρώ κατά χ.κ.μ. και μέχρι του ποσού των 10 χ.κ.μ. κατά δικαιούχο στο δασόδρομο, 
ανάλογα με την επάρκεια ή μη καυσόξυλων και τις πραγματικές ανάγκες του καθενός. 
Γ) Για του μόνιμους κατοίκους των τοπικών διαμερισμάτων Μενιδίου, Φλωριάδας της Δ.Ε. Μενιδίου και Λουτρού 
Ανοιξιάτικου της Δ.Ε. Αμφιλοχίας του Δήμου Αμφιλοχίας και Πατιόπουλο, Περδικακίου, Εμπεσού, Χαλκιοπούλων 
της Δ.Ε. Ινάχου 19,00 Ευρώ κατά χ.κ.μ. στο δασόδρομο. 
Δ) Για όσους από τους ανωτέρω εμπίπτουν στην περίπτωση της παραγράφου (β) δηλαδή είναι συνταξιούχοι ΟΓΑ, 
κ.λ.π., 15,65 Ευρώ κατά χ.κ.μ. στο δασόδρομο. 
Ε) Για τους πυροπαθείς και πληγέντες από θεομηνίες και οι οποίοι δεν περιλαμβάνονται στις παραπάνω 
παραγράφους 19,00 Ευρώ κατά χ.κ.μ, στο δασόδρομο. 
ΣΤ) Για τους κατοίκους της υπόλοιπης περιφέρειας του Δασαρχείου το τίμημα καθορίζεται κατά τον χρόνο 
έγκρισης διάθεσης των καυσόξυλων και θα ανέρχεται στο μέσο τίμημα που επιτεύχθηκε σε δημοπρασία στην 
περιοχή μας ή στη χώρα μειωμένο κατά 5% και μέχρι του ποσού των 10 χ.κ.μ. και για μονοτάξια σχολεία, εκκλησίες 
κ.λ.π., και 5 χ.κ.μ. κατά δικαιούχο για τους άνω κατοίκους. 
O Δασάρχης Αμφιλοχίας 

 Δημοσθένης Γ. Θεοχαρόπουλος M.Sc, Ph.D 
 Δασολόγος με βαθμό Γ΄ 

Κυριακή 3 Νοεμβρίου 2013

Μαλατέικα Αιτωλοακαρνανίας

Μαλατέικα (*) : οικισμός στην συμβολή του ποταμού Αχελώου με τον Ίναχο που μέχρι το 1968 ήταν ανεξάρτητη Κοινότητα, στην επαρχία Βάλτου - Αιτωλοακαρνανίας. Τώρα ανήκει στον ΔήμοΑμφιλοχίαςΑυτό που σφράγισε τον τόπο υπήρξε ο κατακλυσμός του απ' τα νερά της τεχνητής Λίμνης Καστρακίου το 1968. (* Άλλες γραφές: Μαλατέϊκα ή Μαλαταίικα ή Μαλατέϊκο...)
Παρ΄ ότι ο βασικός οικισμός των Μαλατεϊκων, έμεινε εκτός Λίμνης εν τούτοις πλημμύρησαν σχεδόν όλες οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις. Σημειώνονται μερικοί από τους οικισμούς -τοποθεσίες που κατακλύσθηκαν εντελώς απ' τα νερά: το Πραντικό (αλλιώς Πρεβέτζα), το Αμπελάκι, η Γύρα, ο Άγιος Δημήτριος, το Μπαμπαλάκι (απέναντι απ' το Μπαμπαλιό), η Παλούμπα, η Λαχανού κλπ. Ελάχιστοι κάτοικοι απέμειναν με την καταστροφή του τόπου (4, 5 οικογένειες). Γνώρισε την πλήρη συγκοινωνιακή απομόνωση για περίπου 2 χρόνια (δηλ. μέχρι το 1970 περίπου) οπότε και κατασκευάσθηκε δρόμος επικοινωνίας με την Κοινότητα των Αμοργιανών με την οποία και συγχωνεύθηκε διοικητικά (εν συνεχεία, με τον Καποδίστρια, στον Δήμο Ινάχου).
Στην ιστορία του τόπου σημειώνεται η μάχη στο Μαλατέϊκο Λημέρι τον Αύγουστο του 1806 του Κατσαντώνη με στρατιωτικό τμήμα του Αλή Πασά. Το εκ πεντακοσίων Αλβανών απόσπασμα υπό τον Δερβέναγα Αλούς Μπεράτη κατατροπώθηκε αφήνοντας 40 νεκρούς στη Μάχη, ενώ σκοτώθηκαν 2 παληκάρια του Κατσαντώνη. Η επόμενη μάχη (1806) του Κατσαντώνη ήταν πάλι κοντά σ' αυτά τα μέρη, στη θέση Ληστή (κοντά στο Μπαμπαλιό) όπου παρά τα πλήγματα που υπέστη το εκ τριακοσίων Αλβανών Τζοχανταραίων στρατιωτικό σώμα υπό τον Δερβέναγα Μπεκύρ Τζουγαδούρο, εν τούτοις πέτυχε τον σοβαρό τραυματισμό του Κατσαντώνη. Ο τραυματισμένος Κατσαντώνης διέταξε τακτική υποχώρηση. Μετά ένα μήνα έφτασε στα ρωσοκρατούμενα τότε Επτάνησα για θεραπεία του τραύματός του...(1)
Απ' τα σπουδαιότερα μνημεία που χάθηκαν μέσα στα νερά σημειώνεται ο Βυζαντινός ναός Κοίμηση της Θεοτόκου στην Πρεβέτζα. Ήταν αξιόλογο μνημείο του Δεσποτάτου της Ηπείρου, κτισμένη από τον 13ο Αιώνα με εντυπωσιακό κεραμοπλαστικό διάκοσμο και κεράμινες επιγραφές στην ανατολική πλευρά. Από αυτές προέκυπτε η χρονολόγηση και οι κτίτορες του ναού. Τις τοιχογραφίες -όσες κατέστη δυνατόν - τις αποτείχισαν πριν τον κατακλυσμό, έμειναν αποθηκευμένες για χρόνια σε αποθήκες της ΔΕΗ στο Υδροηλεκτρικό εργοστάσιο Καστρακίου, φέρεται δε στη συνέχεια να κατέληξαν άλλες στα Ιωάννινα άλλες δε στο Βυζαντινό Μουσείο Αθηνών.
Στα λοιπά κτίσματα που χάθηκαν με τη λίμνη, σημειώνονται 2 νερόμυλοι, 3 ελαιοτριβεία ενώ 2 δημοτικά σχολεία λειτούργησαν για τελευταία σχολική χρονιά το 1967 στο Αμπελάκι και στηνΠρεβέτζα. Ειδική κατασκευή και ιστορία είχε η πεζογέφυρα πάνω από τον Ίναχο: ήταν κατασκευασμένη με συρματόσχοινα δεμένα από πλατάνια αμφίπλευρα του Ίναχου και με πέταβρα σαν δάπεδα και παραπέτια. Παρά την μεγάλη της ταλάντωση, υπήρξε ασφαλής και εξυπηρέτησε τα τελευταία χρόνια της ζωής του τόπου. Από τον φυσικό πλούτο των πνιγμένων τόπων σημειώνονται τα Ιαματικά Λουτρά (η Μαρδάχα) της Πρεβέτζας που συγκέντρωναν πλήθος παραθεριστών μέχρι και τον κατακλυσμό του τόπου.
Οι μεγάλες σπηλιές της Πρεβέτζας επίσης αποτελούσαν μνημεία της φύσης που σε μεγάλος μέρος κατακλύσθηκαν απ΄τη Λίμνη χωρίς να έχουν εξερευνηθεί πλήρως. Στο πιο μεγάλο σπήλαιο, η δυσχερέστατη είσοδος παραμένει εκτός λίμνης αλλά μετά από 500 περίπου μέτρα η επικλινής σπηλιά συναντάει τα νερά της λίμνης. Μαζί με τον πλούσιο φυσικό διάκοσμο των σπηλαίων, ενδιαφέρον παρουσίαζει η τεράστια αποικία νυκτερίδων. Μαζί μ' αυτές αναφέρονται και άλλα βιολογικά είδη που ενδεχομένως εγκυμονούν κινδύνους (αλλεργίες, μολύνσεις...) για τυχόν επίδοξους ερασιτέχνες εξερευνητές. Αντίθετα τα σπήλαια αυτά, για ειδικούς επιστήμονες, σπηλαιολόγους [1], βιολόγους μπορεί και πρέπει να τύχουν της μελέτης των.
Οι περισσότεροι παλαιοί κάτοικοι μετανάστευσαν στο Αγρίνιο συνεχίζοντας κατα κανόνα τις αγροτικές ενασχολήσεις κυρίως με την καπνοκαλιέργεια. Λιγότεροι κατέληξαν στην Αθήνα. Τα τελευταία χρόνια, μαζί με τους λίγους εναπομείναντες κατοίκους, ανοίγουν και άλλα λίγα σπίτια του χωριού, κυρίως σαββατοκύριακα, καλοκαίρια ή την εποχή μαζέματος της ελιάς, από γόνους της αναγκαστικής μετανάστευσης, που επισκεύασαν τα πατρικά τους σπίτια ή έκτισαν εξ' αρχής -εξοχικά πλέον- στον τόπο, που παραμένει όμορφος.

Στα πόδια του οικισμού σήμερα απλώνεται η Λιμνη Καστρακίου που αποκατέστησε εν μέρει τις ομορφιές που καταστράφηκαν από την βίαια διατάραξη της φύσης. Οι χαμένες αυτές ομορφιές των Μαλατεϊκων, οι χαμένες μνήμες, οι καταγεγραμμένες και μη αρχαιότητες και τα μνημεία που κατεστράφησαν, η συνακόλουθη βίαιη μετακίνηση πληθυσμών, η βίαιη αλλαγή της γεωγραφίας του τόπου και εν τέλει η σημερινή -μάλλον καθολική- αμφισβήτηση της μέσω μεγάλων φραγμάτων ενεργειακής αξιοποίησης των ποταμών, όλα μαζί αποτελούν πτυχές από όσα συνέβησαν και όσα ακόμα σχεδιάζονται είς βάρος του Αχελώου Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Φύσης.

Βιβλιογραφία : 1. ΚΑΤΣΑΝΤΩΝΗΣ, Δημήτρη Σταμέλου, εκδ. Ι.Δ.ΚολλΑΡΟΥ, 1988

Δευτέρα 11 Φεβρουαρίου 2013

ΜΑΛΑΤΕΙΚΟ video

Αντώνης Κατσαντώνης


Σύμφωνα με την παράδοση καταγόταν από το Βασταβέστι ή Βασταβέτσι (Πετροβούνι) της Ηπείρου από σαρακατσάνικη οικογένεια, εξ ου και το παρεπώνυμο Κάτσο Αντώνης[εκκρεμεί παραπομπή]. Το κανονικό του όνομα ήταν Αντώνης Μακρυγιάννης, ο Γιάννης Μακρυγιάννης, ο πατέρας του Κατσαντώνη, καταγόταν επίσης από το Βασταβέτσι. Επειδή όμως είχε αναπτύξει κλέφτικη δράση, πήγε και εγκαταστάθηκε τελικά στο Μάραθο (Μύρισι) Αγράφων Ευρυτανίας, όπου παντρεύτηκε την Αρετή, κόρη του επίσης κλεφτοκαπετάνιου στα Άγραφα Βασίλη Δίπλα.
Το ζευγάρι απέκτησε τρία αγόρια: τον Κατσαντώνη, ο οποίος γεννήθηκε στο Μάραθο και που πήρε το όνομα του σύμφωνα με άλλη παράδοση από τη παράκληση της μάνας του να μην πάει στα βουνά ως αρματολός και του έλεγε «Κάτσε Αντώνη, κάτσε Αντώνη»[1], τον Κώστα Λεπενιώτη, που γεννήθηκε στη Λεπενού Αιτωλοακαρνανίας, εξ ου και το επώνυμό του, και τον Γιώργο Χασιώτη, που γεννήθηκε στα Χάσια, απ΄ όπου και το επίθετο του.
Αρκετοί άλλοι μελετητές αναφέρουν πως το ζευγάρι είχε έναν ακόμη γιο το Χρήστο ή Κούτσικο, που πέθανε φυλακισμένος από τους Τούρκους στα Μετέωρα, καθώς και μια κόρη, τη Κατερίνα, που παντρεύτηκε κατόπιν στο χωριό Βελαώρα των Απεραντίων αλλά δεν είναι γνωστό με ποιόν. Στο Μάραθο γεννήθηκε το πρώτο παιδί της οικογένειας, ο Αντώνης, ο μετέπειτα γνωστός ως Κατσαντώνης το 1775.
Πριν ξεκινήσει την επαναστατική του δράση ήταν βοσκός στο κοπάδι του πατέρα του και είχε γυρίσει όλα τα βουνά των Αγράφων. Σύμφωνα με ορισμένες πηγές παντρεύτηκε μια τσελιγκοπούλα που ονομαζόταν Αγγελική Δράκου και έκανε μαζί της έναν γιο, τον Αλέξανδρο, αλλά οι πληροφορίες για αυτούς είναι λιγοστές και δεν έχουν εξακριβωθεί.
Σύμφωνα με την τοπική παράδοση ο Κατσαντώνης έμενε με τους γονείς του στη Λεπενού όταν καταγγέλθηκε (το 1800 ή 1802), άδικα κατά κάποιους[2], στον Αλή Πασά από κάποιον Γιάγκο Καραγκούνη πως όλη η οικογένεια του Γιάννη Μακρυγιάννη προέβαινε σε συστηματική ζωοκλοπή σε όλη την ευρύτερη περιοχή. Τότε ο Αλή Πασάς διέταξε τη σύλληψή του μαζί με το γιο του, τον Κατσαντώνη οι οποίοι και οδηγήθηκαν στις φυλακές των Ιωαννίνων. Τότε ο Κατσαντώνης υποχρεώθηκε για να πετύχει την ελευθερία του πατέρα του να καταβάλει ένα μεγάλο χρηματικό ποσό, όπως κι έγινε.

Έναρξη συμπλοκών [Επεξεργασία]

Ο Κατσαντώνης ορκίσθηκε τότε να ξεπλύνει τη ντροπή της οικογενείας του με τα όπλα παρατώντας τη βοσκή. Έτσι αφού σκότωσε τον «Μπουλούκμπαση» Γιάγκο Καραγκούνη, επιδόθηκε εν συνεχεία σε ληστείες και κλοπές, στην αρχή κατά των χαρατζήδων ( δηλ. αυτών που εισέπρατταν τους φόρους για λογαριασμό των Τούρκων) και των σπαχήδων (εξισλαμησθέντων στρατιωτών ιππέων) του Αλή Πασά. Ο Αλή Πασάς όταν το έμαθε προκειμένου να τον εκφοβίσει διέταξε για δεύτερη φορά τη σύλληψη του πατέρα του, τη δήμευση της περιουσίας του και την πυρπόληση της οικίας του. Αλλά ενώ ο πατέρας του Κατσαντώνη μαζί με κάποιους εκ των συγγενών του πέθαινε στις φυλακές της Άρτας[1], ο Κατσαντώνης ενισχύθηκε με ομάδες κλεφτών των αδελφών του Λεπενιώτη και Χασιώτη καθώς και μ΄ εκείνων των Δίπλα και Τσόγκα οπότε και άρχισε ένας αμείλικτος αγώνας μεταξύ των Δερβεναγάδων του Αλή και των παραπάνω συμμοριών με κύρια θέατρα συμπλοκών τα Άγραφα, τον Βάλτο, το Ξηρομέρι και άλλες περιοχές. Μάχες στις μάχες, ενέδρες στις ενέδρες και προδοσίες στις προδοσίες συμπλήρωναν όλον εκείνο τον αγώνα. Τίποτα όμως δεν κατόρθωναν οι «Αληπασίτες» κατά του αεικίνητου Κατσαντώνη που παρέμενε κάθε φορά ασύλληπτος.
Αντ΄ αυτών, ο ιστορικός Φραγκίστας περιορίζοντας τα γεγονότα κατά το επιεικέστερο επί των παραδόσεων, αναφέρει πως ο Κατσαντώνης στα εικοσιπέντε του χρόνια, (1802), εγκατέλειψε τον ποιμενικό βίο και έγινε κλέφτης, έπειτα από κάποιο περιστατικό που του συνέβη μ' έναν Τούρκο. Είχε συλληφθεί και αφού δάρθηκε από ένα μπουλούκμπαση με την κατηγορία της ζωοκλοπής, αφέθηκε ελεύθερος αφού κατέβαλε πολλά λύτρα. Μόλις ο Κατσαντώνης απελευθερώθηκε, σκότωσε τον μπουλούκμπαση και υποχρεώθηκε έτσι, φυγοδικώντας, να στραφεί στην κλέφτικη ζωή. Εδώ αξίζει να αναφέρουμε ότι πολλοί μελετητές πιστεύουν ότι το όνομα Κατσαντώνης προέρχεται από την τούρκικη λέξη "Kaηan" (Κατσάν) που σημαίνει φυγόδικος[εκκρεμεί παραπομπή]. Εντάχθηκε στην ομάδα του παππού του Δίπλα, που λέγεται κατά την παράδοση ότι ήταν και νονός του. Αργότερα τον ακολούθησαν και τα δυο μικρότερα αδέρφια του, ενώ χάρη στις ικανότητες του Κατσαντώνη ο Δίπλας αύξησε τη δύναμη του ασκεριού του και όταν σε προχωρημένη ηλικία ένιωσε τις δυνάμεις του να τον εγκαταλείπουν παρέδωσε τα ηνία της ηγεσίας της κλεφτουριάς των Αγράφων στον εγγονό του Κατσαντώνη. Ο Αλή πασάς των Ιωαννίνων εξόντωσε την οικογένειά του μόλις έμαθε ότι το αρματολίκι των Αγράφων ξεσηκώνεται εναντίον του από τον Κατσαντώνη, αυτός με τη σειρά του για να τον εκδικηθεί εξόντωσε πολλούς Τουρκαλβανούς σε διάφορες ενέδρες και μάχες. Το 1807 έφερε μια τιμητική διάκριση για τον Κατσαντώνη, αφού είχε σκοτώσει τονΒεληγκέκα[1], γνωστό μας από το θέατρο Σκιών.

Συνδιαλλαγή [Επεξεργασία]

Εκείνη την περίοδο είχε ξεσπάσει παράλληλα και ο σφοδρός διωγμός των λεγομένων Ασίζηδων και Ζορμπάδων (κλεφτών) οι οποίοι κι αυτοί είχαν καταφύγει ομοίως στα Άγραφα. Έτσι ο Αλή Πασάς μετά τον ατελέσφορο μέχρι τότε αγώνα προσπάθησε με χρηματισμό να διασπάσει την ενωμένη κλεφτουριά των Αγράφων. Σ΄ εκείνη λοιπόν τη πρόσκληση ο Κατσαντώνης απαίτησε 300 «λουφέδες» (=μισθούς, για τα ισάριθμα παλικάρια του). Ο Αλής δεν δέχθηκε και οι συγκρούσεις άρχισαν ακόμη σφοδρότερες από τον Βάλτο μέχρι το Πήλιο. Στη δεκαετία του 1790 - 1800 ο Κατσαντώνης απέκρουσε όλες τις εναντίον του επιχειρήσεις των τουρκαλβανών όπως του Χασάν Τζαπάρη και Σουλεϊμάν Μπότα, αδελφούς του περιβόητου σιλιχτάρη του Αλή Πασά. Πράγματι την εποχή εκείνη ο Κατσαντώνης αποτέλεσε την ψυχή της κλεφτουριάς. Έτσι το 1805 φόνευσε ο ίδιος και τον Βεληγκέκα, έναν από τους στρατηγούς του Αλή Πασά που είχε εκστρατεύσει κατά της κλεφτουριάς και πίστευε προηγουμένως πως θα έφερνε το κεφάλι του Κατσαντώνη στα Γιάννενα. Μετά την εξόντωση των Σουλιωτών (1804), ο Αλή Πασάς επεδίωξε νέα συμφωνία με τον Κατσαντώνη όπου αυτή τη φορά τον έπεισε, δεδομένου ότι η υγεία του δεύτερου είχε κλονισθεί ήδη σοβαρά. Τότε ο Κατσαντώνης δέχθηκε πλέον το αρματολίκι των Αγράφων όπου και απ΄ αυτό το έτος χαρακτηρίζεται αρματολός.
  • Σημειώνεται πως κατά το διάστημα 1804 - 1806 τάχθηκαν διάφορες γνωστές προσωπικότητες του ελληνικού χώρου στο πλευρό του, όπως ο Γεώργιος Καραϊσκάκης και ο Δήμος Τσέλιος. Αναφέρεται ότι βρίσκονταν σε επαφή με κλεφταρματολούς για μία ευρύτερη εξέγερση των «ραγιάδων».

Εθνική συνείδηση [Επεξεργασία]

Τη περίοδο αυτή της «νομιμότητας» ο Κατσαντώνης κλήθηκε από τους Ρώσους προκειμένου να καταταχθεί στα ρωσικά στρατεύματα της Επτανήσου. Αυτός όμως αρνήθηκε θεωρώντας την παρουσία του αναγκαιότερη στ΄ Άγραφα. Στη συνέχεια το 1807 προσκλήθηκε από τον προύχοντα της Επτανήσου Ι. Καποδίστρια, μετέπειτα κυβερνήτη της ελεύθερης Ελλάδος, που πραγματοποίησε στη Λευκάδα «Συνέλευση των Κλεφταρματολών» αναγνωρίζοντας τον Κατσαντώνη ως Γενικό Αρχηγό των Κλεφτών στη Δυτική Ελλάδα, προκειμένου να σώσουν τη Λευκάδα από την απληστία του Αλή Πασά ή το πιθανότερο από την εντολή που είχε πάρει εκείνος από την Υψηλή Πύλη της εκδίωξης των Ευρωπαίων από τα παράλια του Ιονίου. Στη συνάθροιση εκείνη που έσπευσε ο Κατσαντώνης πείθοντας και τ΄ αδέλφια του να εγκαταλείψουν τις καπεταναρίες, συμμετείχαν επίσης ο Φώτος Τζαβέλας, ο Κίτσος Μπότσαρης, ο Νικόλαος Περραιβός, οιΜπουκουβαλαίοι, ο Νότης Μπότσαρης, τα αδέρφια Κώστας και Γιώργος Στράτος, καθώς και ο Μήτσος Κοντογιάννης.
  • Εδώ αξίζει ν΄ αναφερθεί ότι ο ιστορικός Δημήτριος Φωτιάδης αποκαλεί το σώμα του Κατσαντώνη ως «Στρατιωτική Ακαδημία του Κλεφτοπολέμου» και έχει δίκιο καθώς από το ασκέρι του πέρασαν οι Γιώργος Χασιώτης, Κώστας Λεπενιώτης, ο Δημοτσέλιος (γνωστός ως «Γεροδήμος»), ο Γιάννης Τσιόγκας και ο Γεώργιος Καραϊσκάκης.
Τότε ο Κατσαντώνης ορκίσθηκε να εργαστεί υπέρ της Παλιγγενεσίας, επιδεικνύοντας πλέον εθνική συνείδηση, και τάχθηκε υπό τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη. Ίσως τότε ο Κατσαντώνης να «θαυματουργούσε» και εκεί αν δεν μεσολαβούσε η συνθήκη του Τιλσίτ με την οποία τα Επτάνησα πέρασαν ξανά στη γαλλική κυριαρχία.

Το τέλος [Επεξεργασία]

Επανερχόμενος ο Κατσαντώνης στ΄ Άγραφα ήδη προσβεβλημένος από ευλογιά από παιδική ηλικία αποσύρθηκε των περιπετειών, το καλοκαίρι του 1808. Παρά τις προσπάθειες του γιατρού του, Θανάση Ντουφεκιά, η κατάσταση του ήταν μη αναστρέψιμη. Έτσι μαζί με τ΄ αδέλφια του και τεσσάρων συντρόφων του διέμενε κρυμμένος σε κάποιο σπήλαιο της Ακαρνανίας, στο βουνό «Μοναστηράκι» των Αγράφων σε μια άγρια και δυσπρόσιτη περιοχή[1]. Εκεί τον περιποιούνταν ο γιατρός του Ντουφεκιάς και για την ασφάλεια του άφησαν 5 κλέφτες με τον Γιώργο Χασιώτη επικεφαλής. Το πολεμικό σώμα του Κατσαντώνη ανέλαβε να διοικεί ο άλλος του αδερφός ο Κώστας ο Λεπενιώτης. Μόνο ένας βοσκός γνώριζε τη θέση του σπηλαίου ο οποίος και τροφοδοτούσε τους κρυπτόμενους.
Η ασθένεια και ο τόπος απόκρυψής του τελικά προδόθηκε στον Αλή Πασά, (από κάποιο Γκούρλια, κατά άλλους ο προδότης ήταν ένας καλόγερος, άλλοι πιστεύουν ότι τον πρόδωσε μια γριά που πούλαγε βότανα και μαγγανείες, ενώ τέλος άλλοι πιστεύουν ότι τον πρόδωσε παρά τη θέληση του, ύστερα από βασανιστήρια ένας φίλος του Κατσαντώνη που ονομαζόταν Σιούρτας), ο οποίος και έστειλε τον έμπιστό του μουχουρντάρη (=σφραγιδοφύλακα) Άγο Βασσιάρη με 800 άνδρες να τον συλλάβει. Ενώ αρχικά πουθενά δεν βρισκόταν το σημείο απόκρυψης κάποιοι εντόπισαν τον βοσκό που μετά από θηριώδη βασανιστήρια αποκαλύφθηκε το σημείο του σπηλαίου. Όταν άρχισε η πολιορκία ο Χασιώτης άρπαξε τον αδελφό του στο ώμο όπου και διέφυγαν. Μετά από επτά ώρες καταδίωξη τελικά κυκλώθηκαν μέσα σε χαράδρα όπου και αναγκάστηκαν να συνθηκολογήσουν με τον Άγο Βασιάρη. Ο τελευταίος όμως αθετώντας το λόγο του αφού τους έδεσε τους οδήγησε θριαμβευτικά στα Γιάννενα[1].
Ο Αλή Πασάς δέχθηκε αρχικά με ευγένεια τον Κατσαντώνη τάζοντάς του ακόμα και πατρική στοργή αν δεχόταν να του φανερώσει που είχε κρυμμένους τους περιβόητους θησαυρούς που λέγονταν πως είχε από τις πολυάριθμες λαφυραγωγήσεις και ληστείες που είχε διαπράξει, και που από τις έρευνες του μουχουρντάρη δεν βρέθηκαν στο σπήλαιο. Ο Κατσαντώνης όμως δεν απαντούσε με συνέπεια να οδηγηθεί τελικά μαζί με τον αδελφό του Χασιώτη στον ιστορικό πλάτανο όπου και υπέστη το μαρτυρικό θάνατο δια της συντριβής των οστών του[1]. Κατά τη διάρκεια του μαρτυρίου του, περιφρονητικά ακούσθηκε να λέγει μέσα σε παραλήρημα που έμεινε ιστορικό: «έρμα γρόσια, έρμα γρόσια».
Η παράδοση θέλει τον Κατσαντώνη κατά τη διάρκεια του μαρτυρίου του να τραγουδά περήφανα ώστε να μη δείχνει τον πόνο του αλλά να ξεψυχάει πρώτος, εφόσον ήταν και άρρωστος, ενώ μετά από λίγο πέθανε και ο αδερφός του.
  • Σημειώνεται ότι τον σκληρό Τουρκαλβανό Άγο Μουχουρντάρη εκδικήθηκε για την σύλληψη του Κατσαντώνη ο Σουλιώτης Μάρκος Μπότσαρης στη μάχη του Κεφαλόβρυσου Καρπενησίου (1823), κατά την οποία τον σκότωσε ο ίδιος.

Μάχες [Επεξεργασία]

Εδώ θα γίνει αναφορά στις μάχες που έδωσε και κέρδισε ο Κατσαντώνης με τους κλέφτες του εναντίον των ασκεριών που έστελνε ο Αλή πασάς για να τον εξοντώσουν.
  • 1803- Μάχη στη Τριφύλλα Κλειστού (Νεράιδας) εναντίον 300 Τουρκαλβανών υπο τις διαταγές του δερβέναγα Ιλιάσμπεη.
  • 1803- Μάχη στο Κεράσοβο εναντίον 500 Τουρκαλβανών και θάνατος του Ισλιάμπεη
  • 1804 - Μάχες στις Γούστρες Ξηρόμερου και στη Κατούνα εναντίον 500 Τζοχανταραίων υπο τις διαταγές των Γιουσούφ Αράπη και Κατζού Μουσταφάμπεη.
  • 1806 - Μάχη στου Πουλιού τη Βρύση και της Τατάρνας εναντίον αγνώστου αριθμό Τουρκαλβανών με αρχηγό τον Χασάν Μπελούση και ενός δεύτερου σώματος Τουρκαλβανών που στάλθηκε προς βοήθεια του πρώτου με αρχηγό τον Μπεσίαρη Μπέη.
  • 1806 – Μάχη στο Μαλατέικο λημέρι εναντίον 500 Τουρκαλβανών με αρχηγό τον δερβέναγα Αλούς Μπεράτη.
  • 1806 – Μάχη στη περιοχή Ληστής εναντίον 300 Τζοχανταραίων του δερβέναγα Μπεκίρ Τζογαδούρου.
  • 1807 - Μάχη στου Προσηλιάκου και ο θάνατος του Βεληγκέκα.
Στο χιλιοτραγουδησμένο αυτό κατόρθωμα του Κατσαντώνη θα δώσουμε ιδιαίτερη βαρύτητα καθώς ήταν το μεγαλύτερο ασκέρι που είχε στείλει ο Αλή πασάς (700 με 800 κατά ορισμένους μελετητές ή 1000 άντρες χωρισμένοι σε 2 σώματα των 500 κατά άλλους) και με το καλύτερο διοικητή του τον δερβέναγα Βεληγκέκα και με υπαρχηγό τον Γιουσούφ Αράπη.
  • 1807 - Μάχη στο «Γρεβενοδιάσελο» Βουλγάρας εναντίον του Άγο Μουχουρντάρη με 1000 Τούρκους στις διαταγές του. Σε αυτή τη μάχη πέθανε ο νονός και παππούς του Κατσαντώνη, που παρότι παραιτήθηκε από την ηγεσία του σώματος του υπέρ του εγγονού του, δεν εγκατέλειψε ποτέ τον αγώνα εναντίον των Τούρκων.
  • 1808 - Μάχη στη Σπινάσα εναντίον 300 Τουρκαλβανών του Χασάν Μπελούση.

Λαϊκή παράδοση [Επεξεργασία]

Στη μνήμη των κατοίκων της περιοχής των Αγράφων διατηρήθηκε το όνομα του οπλαρχηγού Κατσαντώνη. Ακόμα και σήμερα στα μέρη των Αγράφων ακούμε διάφορα τοπωνύμια που έχουν πάρει το όνομα του ηρωικού αυτού κλέφτη, όπως «Το γεφύρι του Κατσαντώνη», «Του Κατσαντώνη η βρύση», «Τα ταμπούρια του Κατσαντώνη», «Η σπηλιά του Κατσαντώνη» και «Του Κατσαντώνη το μπογάζι». Ακόμα πολλά δημοτικά άσματα αναφέρονται στα κατορθώματα του.
  • Για το θάνατο του Βεληγκέκα έγραψαν:
«Δεν είν' εδώ τα Γιάννενα,
δεν είν' εδώ ραϊάδες,
για να τους ψένεις σαν τραγιά,
σαν τα παχειά κριάρια,
εδώ 'ναι λόγγοι και βουνά
και κλέφτικα τουφέκια.
Τρία τουφέκια τώδωκαν,
τα τρί - αράδ - αράδα,
Τόνα τον πήρε ξώδερμα
και τ' άλλο στο κεφάλι
το τρίτο το φαρμακερό
τον πήρε στην καρδιά του.
Το στόμα αίμα γιόμισε,
τα χείλη του φαρμάκι»
  • Για τη σύλληψή του Κατσαντώνη τραγουδάνε:
«Κάρτε σκρούετ Αλή πασά o Κατσαντώνης ταναξίνε». (χαρτί έγραφε ο Αλή πασάς να πιάσουνε τον Κατσαντώνη).
Αϊντε Αντων' μωρ' Αντων'
μωρ' Αντων' Μωρ' Αντων'
Κατσαντώνη ταναξίνε
με ντουφέκια μοσιβρίνε (τον Κατσαντώνη να πιάσουν ζωντανό, με τουφέκια να μην τον βαρέσουν).
«Δυο γύφτοι τον εστρώσανε δεμένονε στ’ αμόνι
κι αρχίσανε με το σφυρί να τον πελεκάνε.
Σκλήθρες πετάν τα κόκαλα, σκορπάνε τα μεδούλια,
νεύρα, κομμένα κρέατα, σέρνονται σαν ξεσκλίδια
και κείνος τηράει τον ουρανό και γλυκοτραγουδάει:
Χτυπάτε, πελεκάτε με σκυλιά, τον Κατσαντώνη
δεν τον τρομάζει Αλήπασας, φωτία, σφυρί κι αμόνι
  • Τον αγώνα εναντίον των Τουρκαλβανών του Αλή Πασά συνέχισε ο αδελφός του Κώστας, γνωστός με το προσωνύμιο «Λεπενιώτης», σύμφωνα με την εντολή του αδελφού του:
«Φουχτιά να βάλει στ' ΄Αγραφα, στου Μέγα μαναστήρι,
για να καεί κ' ηγούμενους μ' όλους τους καλοΐρους,
που παν κι μη προυδώσανι στους σκυλουαρβανίτις».
Απ' αυτό το τραγούδι τίθεται μια νέα εκδοχή για το πώς προδόθηκε. Αν δηλαδή προδόθηκε από τον ηγούμενο ή όπως λέει μια άλλη παράδοση από τον Γκούρλια, που έμαθε για το κρησφύγετό του από μια γριά, που του πήγαινε φαγητό.
  • Τέλος στο Θέατρο Σκιών ξεχωριστεί θέση καταλαμβάνει η μορφή του Κατσαντώνη και του παππού του Δίπλα, καθώς και του ηττημένου Βεληγκέκα.